‘Verdriet dat duurt, gaat wegen. Daarom wordt ze zwaarder.’
Lilja woont in een vuurtoren op het topje van de wereld. Zij is de bewaarder van het noorderlicht. Haar papa is vaak weg. Hij meet en weegt het water, telt de vissen, de dieren en de planten en zoekt wonderen op zee. Na elke zeereis krijgt Lilja een schelp. Haar verzameling wordt steeds groter. Op een dag vertelt papa over een walvis die altijd alleen zwemt. Andere walvissen kunnen zijn lied niet horen en dus zien ze hem niet als een van hen.
Wanneer Lilja weer alleen thuis blijft, is het stil in de vuurtoren. Tot er plots een lied klinkt uit een van de schelpen. Is het de walvis? En zingt hij voor Lilja?
In drie woorden
dromerig, eenzaamheid, gemis
In meer woorden
Lilja woont in een vuurtoren, waar ze zorgt voor het noorderlicht wanneer haar vader op reis is. Haar papa is wetenschapper en hij trekt er steeds op uit met zijn onderzeeër om onderzoek te doen. De zee ‘trekt aan hem’. Hij blijft maanden weg. Lilja blijft dan eenzaam achter, want buren zijn er niet op die rotsige kust in het hoge Noorden. Lilja’s vader neemt van zijn verre reizen altijd schelpen voor Lilja mee. De grootste bewaart Lilja, de kleine gebruikt ze als schelpenpost om berichtjes te sturen naar haar vader. Zo voelt ze zich iets minder alleen.
Deze keer krijgt ze een wulk van hem. Hierin hoort ze een ‘langgerekt, verdrietig huilen’. Het geluid komt van de meest eenzame walvis uit de oceanen, een walvis wiens lied niet door de andere walvissen gehoord kan worden, zodat hij altijd alleen zwemt.. Vanaf dan trekt deze walvis aan haar. Als ze zich ’s nachts eenzaam voelt, hoort ze hem voor haar zingen. In haar verbeelding (of toch niet?) wordt de reus haar beste vriend en uiteindelijk brengt hij zelfs haar vader terug.
Crabeels’ schrijfstijl is prachtig en poëtisch en het boek bevat vele mooie zinnen, bijvoorbeeld:
Haar papa doet niet aan verrassingen, alleen aan zeker weten. Hij meet de zee. Hij weegt het water. Hij telt de vissen, de dieren, de planten, en schrijft alles in zijn schrift.’’
of
‘Ze speurt het water af op de topjes van haar tenen.
Daarom groeit ze.
Meestal ziet ze niks. Dan zucht ze ‘Waar blijf je?’ in een schelp.
De schelp verdwijnt in de zee en Lilja slentert terug naar huis.
Verdriet dat duurt, gaat wegen.
Daarom wordt ze zwaarder.’
of
‘Met een hartsvriend gaan de dagen sneller.’
De prachtige cover geeft goed de sfeer van dit dromerige verhaal weer. En ook in het boek vind je een aaneenschakeling van prachtige illustraties, meestal paginagroot, die samen met de tekst een verhaal over eenzaamheid, gemis en troost vertellen; de kleurige illustraties, laten zien wat er wordt verteld en soms zijn de beelden nog krachtiger dan de tekst. En dat is handig voor de jonge lezer, want het verhaal is best abstract en filosofisch. Daarnaast worden beeldspraak en taalgrapjes niet geschuwd, wat best moeilijk is voor jonge kinderen. Dan helpen de prenten om het verhaal te begrijpen. Van Doninck beeldt dan bijvoorbeeld de tekst letterlijk uit waardoor het makkelijker te begrijpen is. Soms nemen de illustraties het verhaal over en word je van lezer, kijker. Dit zorgt voor fijne rustpunten in het geheel.
Leuk weetje is dat deze eenzame walvis ook echt bestaat. Het gaat om Walvis 52, een walvis die op een andere geluidsfrequentie communiceert dan alle andere walvissen. Hij wordt al sinds de jaren 80 gevolgd door wetenschappers.
Het boek is geschikt om voor te lezen aan kinderen vanaf een jaar of 8, die houden van een poëtisch verhaal over gevoel en natuur waarin illustraties ook een belangrijke rol spelen. Zelf lezen vanaf een jaar of 10.
