“‘Ik sta op de boot naar Denemarken!’ app ik Hiva. Ze appt terug: ‘You go girl, zie je gauw!’ Ik heb pijntjes overal, maar voel me toch een beetje trots dat ik hier sta.”
Na een heftige gebeurtenis in haar familie stapt Rifka op de fiets richting Noorwegen. Het vertrek valt haar zwaar en in haar tentje voelt ze zich vaak alleen, maar ze geeft niet op. Fietsend door weer en wind probeert Rifka de benauwende strenggelovige omgeving waarin ze opgroeide achter zich te laten. Loskomen van het geloof en worstelen met haar geaardheid is al een hele klus, maar ze moet ook leren leven met het grote verdriet dat haar is overkomen.
Met vallen en opstaan en met hulp van de mensen die ze tegenkomt leert Rifka weer meer van zichzelf te houden, en haar eigen weg te vinden.
In drie woorden
Kracht, geloofsdogma’s, jezelf vinden
In meer woorden
Rifka groeit samen met haar broer en zusje op in een streng gelovig gezin. Er zijn veel verplichtingen en er is weinig vertier, want dat laatste wordt al gauw als godslasterend ervaren. De zondagse gang naar de kerk is een vanzelfsprekendheid, broer Pieter kan zich hier wel in vinden maar de meiden hebben er een hekel aan. Zeker ook omdat de dominee vanaf de kansel hel en verdoemenis predikt. Op school is het van het zelfde laken een pak, de dogma’s van thuis zijn verweven in de lessen en bepalen de omgangsvormen, de sfeer en het verwachtingspatroon. Voor Rifka wordt de situatie als maar nijpender, ze heeft ontdekt dat ze op vrouwen valt en durft hier uit angst voor afwijzing niet mee naar buiten te komen. En als ze dat dan toch doet hoeft ze niet op steun van haar ouders te rekenen. Ze veroordelen het, zien het als een ziekte. Rifka raakt met zichzelf in de knoop, ze houdt van haar familie maar kan en wil haar geaardheid niet ontkennen. Los van dit alles heeft ze te dealen met een trauma dat ze te verwerken krijgt. Totaal ontredderd door dit verstikkende verdriet begint ze aan een lange fietstocht naar Noorwegen. Om alles te verwerken en vooral ook om te leren houden van zichzelf, met behulp van anderen.
Dit boek kruipt onder je huid, zeker omdat je weet dat het gebaseerd is op het levensverhaal van een jong meisje. Janneke Schotveld is erin geslaagd om de ingrijpende gebeurtenissen in het leven van Rifka in dit verhaal te verwerken, zonder afbreuk te doen aan de liefde, die de gezinsleden ondanks alles voor elkaar voelen. De onmacht van alle 5 de gezinsleden, maar vooral die van Rifka, is goed voelbaar. Het verstikkende milieu, de dogma’s en het nauwelijks kunnen uiten van gevoelens en emoties voor elkaar, drukken een zwaar stempel op het leven van deze familie.
Het is ontroerend om te lezen hoe Rifka op zoek gaat naar zichzelf en troost en steun vindt bij totaal vreemde mensen die zij tegenkomt op haar reis naar het noorden. Schrijnend ook dat ze bij anderen het begrip en de aandacht vindt die ze zo graag van huis uit had ervaren. Gelukkig is Rifka op de goede weg om zichzelf te herpakken en leert leven met het grote verdriet dat haar is overkomen. Ik vind het moedig dat zij het aangedurfd heeft haar verhaal naar buiten te brengen.
Dit is een boek uit de slashreeks. Slashboeken zijn boeken die geschreven zijn op basis van het waargebeurde levensverhaal van een bijzondere jongere. Janneke Schotveld schreef ‘Zusje’ op basis van wat Rifka haar vertelde. Het is haar eerste roman voor adolescenten. Janneke Schotveld is fulltime schrijver, vooral bekend van haar kinderboeken. Zij heeft twaalf jaar op een school voor voortgezet speciaal onderwijs gewerkt.
Een aangrijpend verhaal voor Young adults.
